Krupski Młyn, to gmina miejscowość, położona w województwie śląskim, w powiecie tarnogórskim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa katowickiego. Siedzibą gminy jest Krupski Młyn. Przepięknie położona jest w sercu borów sosnowych nad malowniczą rzeczką o nazwie Mała Panew. Warunki naturalne w dolinie Małej Panwi, czyli gęste lasy oraz nieurodzajne gleby, jeszcze w późnym średniowieczu, kiedy podstawą utrzymania było rolnictwo, nie zachęcały do osadnictwa na tych terenach. Dopiero mający tu miejsce w XVI wieku rozwój nadrzecznych kuźnic żelaza uruchomił proces stopniowego zaludniania tutejszych obszarów, przynależnych wówczas do księstwa opolsko-raciborskiego w Monarchii Habsburgów. Napęd wodny Małej Panwi już od źródeł stanowił inspirację do budowy młynów i innych urządzeń, które pomagały się rozwijać ówczesnemu przemysłowi orz przetwórstwu.
Most wiszący widziany od strony parku
Rzeka Mała Panew
Pierwsze wzmianki o osadach, z których wyrosły dzisiejsze wsi Krupski Młyn oraz Potępa, pochodzą odpowiednio z 1640 i 1641 roku z ówczesnej księgi chrztów i ślubów parafii wielowiejskiej, obejmującej wtedy te ziemie. Były to malutkie osady młynarskie, o których niewielkim rozmiarze najlepiej świadczą dane porównawcze ze wspomnianej księgi. W latach 1638-1647 zarówno z ówczesnego Krupskiego Młyna, jak i z Potępy odnotowano zaledwie po dwa chrzty, podczas gdy z pobliskich Kotów liczba chrzcin wynosiła za ten okres 25, z Tworoga 45, a z samej Wielowsi 99.Wkrótce w Potępie, wchodzącej w skład dóbr tworoskich, zaczęła funkcjonować kuźnica żelaza. To spowodowało dynamiczniejszy rozwój tej miejscowości, podczas gdy Krupski Młyn przez następne dwa stulecia pozostawał praktycznie malutkim gospodarstwem młynarskim. Od 1742 roku tereny te znajdowały się w granicach Królestwa Prus, gdzie Krupski Młyn przynależał do powiatu strzeleckiego, a Potępa do toszecko-gliwickiego. Natomiast jeśli chodzi o obecna nazwę miejscowości, to pochodzi od nazwiska młynarza, którego to właściciel nosił nazwisko Krupa. Na jego miejscu powstała w 1871 r. nowoczesna fabryka zbrojeniowa produkująca materiały wybuchowe.
Wzrost miejscowości nastąpił pod koniec XIX wieku, kiedy to na terenie Krupskiego Młyna założono fabrykę materiałów wybuchowych, co zapoczątkowało gwałtowny rozrost tej osady. W tym samym czasie upadł mały, prywatny przemysł hutniczy w dorzeczu Małej Panwi, w tym także i w Potępie, która odtąd zaczęła względnie tracić na znaczeniu. W drugiej połowie XIX i w pierwszej XX wieku obszary te, przynależąc do Prus, stawały się częścią kolejnych państw niemieckich. Po 1945 roku i zakończeniu II wojny światowej tutejsze ziemie znalazły się w granicach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Krupski Młyn był składową ówczesnej gminy Kielcza w powiecie strzeleckim, w województwie opolskim, natomiast Potępa była częścią gminy Tworóg w powiecie gliwickim, w województwie katowickim. Po likwidacji gmin i wprowadzeniu gromad oraz osiedli, w 1955 roku, Krupski Młyn otrzymał status osiedla i przeniesiono go do powiatu tarnogórskiego w województwie katowickim, a sześć lat później do tegoż osiedla dołączono Potępę.
Wskutek reformy przywracającej gminy z roku 1972 ustanowiono gminę Krupski Młyn o zasięgu zbliżonym do obecnego. Jednakże pięć lat później gminę tę zlikwidowano i wcielono w obszar gminy Tworóg. Ostatecznie, już w III Rzeczypospolitej, wyodrębniono gminę wiejską Krupski Młyn jako samodzielną jednostkę administracyjną w 1991 roku. Według danych z 2011 roku gminę zamieszkiwało 3369 mieszkańców, co pod względem ludności czyni ją najmniejszą gminą w powiecie oraz jedną z najmniejszych w województwie.
Zachowało się tu kilka zabytkowych budowli. Najbardziej wartościowym obiektem budowlanym w Krupskim Młynie jest most wiszący w z ok. 1930 r., o rozpiętości 25m. Łączy on brzegi Małej Panwi. W czasach gdy dopiero poznawano możliwości nowych materiałów i rozwiązań konstrukcyjnych był to doskonały wzór do naśladowania. Dziś po ok. 70 latach jest to już zabytek, ale nadal służący mieszkańcom okolic. A co więcej zwraca uwagę także turystom odwiedzającym Krupski Młyn. Z tego powodu i ja odwiedziłem tę miejscowość i jestem pod wrażeniem tego mostu. Warto przy okazji odwiedzić park po drugiej stronie rzeki. Wiele w nim ciekawych i sędziwych drzew.
źródła: krupskimlyn.pl
wikipedia.org
