wtorek, 7 października 2014

Chorzów - szyb Prezydent

Jeszcze do niedawna były najbardziej charakterystycznymi elementami śląskich miast i miejscowości. Dzisiaj niestety jest ich coraz mniej i przykro jest na sercu, kiedy bezpowrotnie odchodzą ze śląskiego krajobrazu. Bardzo często pamiętały je całe pokolenia i dzięki nim mogli żyć.  Dlatego z sentymentem  wspominamy kopalnie, po których  nie pozostał żaden ślad. Tak się stało chociażby z KWK Miechowice. W miejscu, gdzie stał szyb Północny pobudowano dwa markety. 

Na szczęście niektóre z nich ocalały i zostały dostosowane do innej funkcji, mającej przypominać górnicze dziedzictwo Śląskiej  Ziemi. Takim przykładem jest chociażby szyb Prezydent, który  
na nowo może zachwycać, nie tylko miłośników architektury industrialnej, ale także mieszkańców Chorzowa i okolicznych miejscowości, a nawet gości spoza Ślaska. 


Lokalizacja i historia


Przy granicy Chorzowa Starego i byłej Królewskiej Huty, na terenie pomiędzy ulicami Piotra Skargi i Tadeusza Kościuszki zlokalizowana jest zabytkowa wieża wyciągowa dawnego szybu ,,Prezydent" nieistniejącej już kopalni. 
 

 Wieża wyciągowa wybudowana została w 1933 roku. Jej budowa finansowana była przez kapitał polsko-francuskiej spółki „Skarboferm”. Początkowo szyb nosił imię ,,Wielki Jacek", od 1937 roku - ,,Prezydent" na cześć Prezydenta RP Ignacego Mościckiego, związanego w tamtych latach z Chorzowem. Wieża o wyjątkowej, żelbetowej konstrukcji i wysokości 42m - jako jedna z najnowocześniejszych wówczas w Europie - posiada dwa koła linowe o średnicy 5,5m ustawione równolegle obok siebie. 
 
Działalność górnicza była tu prowadzona do 1993 roku. Wówczas część budynków pokopalnianych rozebrano. Pozostały budynki dyrekcji, starej sali zbornej i kasyna, dawnego domu mieszkalnego sztygarów, kopalnianej straży pożarnej, magazynu ciekłego powietrza oraz nowego kasyna.Obecnie w pobliskich zabudowaniach prowadzona jest działalność kulturalna przez Stowarzyszenie SZTYG.art. Wystawy maralrstwa, koncerty, warsztaty plastyczne dla dzieci czy coroczny Chorzowski Teatr Ogrodowy to znaki charakterystyczne dla tego miejsca, które przeszło niezwykłą metamorfozę. W 2010 roku wieża wyciągowa Szybu Prezydent wraz z kompletem zabudowań Sztygarka dołączyły do grona obiektów będących na Szlaku Zabytków Techniki. Od tego momentu każdego czerwca osoby odwiedzające Szyb Prezydent mogą wziąć udział w Inustriadzie - jedynym tego typu w Europie Środkowo - Wschodniej festiwalu, prezentującym przemysłowe dziedzictwo całego regionu, który jest jednocześnie świetną okazją do dobrej zabawy w wyjątkowych miejscach i przestrzeniach. 
 Tereny wokół szybu stanowi bardzo dobry punkt do wypoczynku i rekreacji.



 W tle zabudowania dawnej kopalni. W tej chwili mieści się tu SPA, restauracja, galeria, oraz hotelik.

Rok 2014 to kolejny przełom w historii Szybu Prezydent. Dzięki środkom unijnym pozyskanym z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 przez Stowarzyszenie SZTYG.art przy wsparciu miasta Chorzów, na szybie powstała platforma widokowa. Od tej pory po pokonaniu 201 schodów z wysokości 34 metrów można podziwiać niezwykłą panoramę  miasta i okolic.
 Szyb Prezydent w całej swej okazałości.

 Nie każdy ma na tyle sił i odporności psychicznej, by po ażurowych schodkach weksc na sam

 Tereny rekreacyjne

 Regulamin być musi ;)

 Oryginalne elementy wieży szybu, które pozostały jako  świadek przeszłości.

 Widoki z góry w kierunku północnym.

 Pomimo nie najlepszej widoczności można rozpoznać bez problemu charakterystyczne punkty na mapie Śląska. Chociażby szyb Krystyna w Bytomiu.

 Chorzów Stary z kopalnią Barbara, oraz Kopiec Wyzwolenia w Piekarach Śląskich.

 Widok w kierunku pół-wsch.

 Stadion Sląski i Osiedle Tysiąclecia. Przy dobrej pogodzie widać Beskidy.



 W tle Lidl i śląska zabudowa sprzed 100-u lat.

 Oprócz widoków i wypoczynku na powietrzu kompleks  Sztygarka oferuje coś dla ciała i ducha, wszak mieści się tu kilka instytucji kulturalnych w tym mini muzeum.



Do kwietnia 2014 szyb Prezydent można było oglądać jedynie z dołu i podziwiać jego klasę. Teraz można zwiedzać całe wnętrze zabytkowej wieży i podziwiać widok okolicy, który - naprawdę zapiera dech w piersiach. Wejście na szyb jest bezpłatne. Na klatce schodowej, dla bezpieczeństwa, zamontowane są kamery. Dwie dodatkowe, obrotowe kamery zamontowane są na szczycie wieży. Ponadto szyb Prezydent wpisany jest na listę zabytków.

Źródła: zabytkitechniki.pl
chorzow.eu

14 komentarzy:

  1. Lubimy to miejsce i dobrze że się zachowało...

    OdpowiedzUsuń
  2. Fantazja - uwielbiam takie miejscówki! Świetnie, że można tam wejść na legalu :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Kamery są zamontowane, dlatego chyba się sprawdza taka polityka ;)

      Usuń
  3. Ciekawy namiar, wybiorę się niedługo obejrzeć to miejsce.Lubię wieże wyciągowe, kilka mam już na rozkładzie.
    Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
  4. Fajnie, że można tam wejść i to wszystko pooglądać :)

    OdpowiedzUsuń
  5. Świetny pomysł z wykorzystaniem starych elementów przemysłu do celów turystycznych:) niezwykły widok z samej góry:)
    Pozdrawiamy!

    OdpowiedzUsuń
  6. Świetnie, że można wejść na górę!

    OdpowiedzUsuń
  7. Podoba mi się wykorzystanie tego miejsca :)

    OdpowiedzUsuń
  8. Bardzo się cieszę, że zabytki industrialne mają swojego gospodarza, który tak dobrze o nie dba. Będzie się tm trzeba wybrać jak będzie ładna pogoda i dobra widoczność.

    OdpowiedzUsuń
  9. W 2007 roku byłam tam po raz pierwszy w ramach wakacyjnego Chorzowskiego Teatru Ogrodowego na spektaklu muzycznym "Kometa, czyli ten okrutny wiek XX" wg Jaromira Nohavicy, występ świetny, a miejsce to już wtedy mnie urzekło (chociaż wtedy jeszcze występy odbywały się na otwartym powietrzu, dziś w poindustrialnym i klimatycznym Magazynie Ciekłego Powietrza). Z przyjemnością co jakiś czas tam powracam :)
    http://sztygarka.nazwa.pl/ChTO/ChTO/index.html

    jomi

    OdpowiedzUsuń
  10. Ciekawe miejsce. Dobrze, że jest gospodarz, który się tym wszystkim zajmuje.
    Zdjęcia jak zawsze są świetnej jakości.
    Pozdrawiam:)

    OdpowiedzUsuń
  11. No ja to tam muszę pojechać! Koniecznie!

    OdpowiedzUsuń
  12. To prawda szybów na Kaszubach gdzie mieszkam nie mamy... więc z przyjemnością oglądam i czytam co tam na Śląsku się dzieje :)
    Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  13. Szkoda ze pozostawiono tylko ta jedna wieze "Prezydent" a zniszczono jedna z nielicznych w Europie stara maszyne wyciagowa-parowa "Wojciech".To byl naprawde wartosciowy zabytek.Ja pracowalem na kop.Prezydent krotko (3lata).Moj Tato Rudolf KLOSKA 40 lat.
    Jako jedyny umial obslugiwac wszystkie cztery maszyny wyciagowe.Prezydent,Wojciech,Jacek I, Jacek II.
    Mimo ze od 30 lat mieszkam daleko od bliskich mich stron ,myslami czesto jestem tam obecny STAROCHRZOWIANIN

    OdpowiedzUsuń

Bardzo miło mi, że gościłeś na moim blogu.!
Za pozostawiony komentarz z góry dziękuję i postaram się jak najszybciej odpowiedzieć. Komentarze anonimowe będą moderowane tylko pod warunkiem, że będą opatrzone imieniem lub pseudonimem (nickiem).
Serdecznie pozdrawiam !!!