czwartek, 27 lutego 2014

Zabrze - Biskupice: Ruiny spichlerza nad Bytomką


Na temat Biskupic już pisałem w innym temacie. Tam też wspomniano co nie co o historii tej miejscowości, która w tej chwili jest dzielnicą Zabrza. Jeśli Was zainteresuje to odsyłam do wątku: Zabrze Biskupice zespól zamkowy Borsig(Borsigwerk)

 Natomiast teraz zachęcam do zobaczenia i odwiedzenia bardzo ciekawej i nieco tajemniczej budowli, która znajduje się przy ul.Trębackiej, niedaleko koryta rzeki Bytomki.

 

 

 Jak wspomniałem znajduje się tu bardzo szczególny obiekt. Łatwo go przeoczyć, ponieważ zasłonięty  jest za  obskurnym murem,  a na dodatek przykryty jest przez gęste krzaki i zarośla.

 

Tak wyglądał w czasach swej świetności. 

W tej chwili zrujnowany, czterokondygnacyjny budynek, wzniesiony jest z polnego kamienia i uważany za najstarszą murowaną budowlę w mieście.
Czas powstania biskupickiego spichlerza ustalono na XVII wiek, chociaż archeolodzy dowiedli, że omawiany obiekt powstał w miejscu znacznie starszego założenia - podczas badań okazało się, że wybudowano go na średniowiecznych fundamentach dawnego, XIV-wiecznego murowanego budynku, najpewniej znajdującego się w obrębie fortalicjum rycerskiego.

 

Niestety ruiny spichlerza są bardzo trudno dostępne.


 

Tajemnica ruin spichlerza w Biskupicach z pewnością nie zostałaby odkryta, gdyby nie zamysł Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Ze względu na bezpieczeństwo mieszkańców postanowiła je zburzyć.

 

 Widok od strony południowej, czyli od łąki i od strony ul. Trębackiej





 Widok od strony zachodniej.

Przeprowadzone badania archeologiczne są dość fascynujące. Wynika z nich, że to najstarszy obiekt murowany w Zabrzu, relikt późnego średniowiecza, ze śladami przebudowania. Przypuszcza się, że to wokół tego miejsca powstały Biskupice - mówi Dariusz Walerjański, prezes zabrzańskiego koła Towarzystwa Opieki nad Zabytkami.
Na podstawie znalezionych kafli piecowych, zebranych materiałów i zbadanych warstw kulturowych archeolodzy przypuszczają, że obiekt ten powstał co najmniej w XVII w.

- Na początku trzeba było zadać sobie pytanie, czy obiekt ten od zarania pełnił funkcję spichlerza?

  Na podstawie badań sondażowych i zapisów na mapach można stwierdzić, że był on wcześniej siedzibą rycerską - wyjaśnia archeolog Teresa Kosmala z Archeontusa.

Zdaniem Jacka Pierzaka z biura Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków często zmieniano użyteczność budynków. Oczywiście, w zależności od potrzeb właścicieli.
Był to powszechny zwyczaj. Kiedy w 1720 r. w Czechowicach-Dziedzicach wybudowano pałac, średniowieczny wówczas zamek w kształcie podkowy przemianowano na spichlerz - dodaje Pierzak, który nadzorował prace archeologiczne w Zabrzu. 




 Główne wejście do budowli. Widać, że przebudowywane.


 Nawet był prąd. ;)






Jestem pod wrażeniem użytego budulca.




Dodatkowo odkryta ceramika z przełomu XIV i XV w. potwierdza przypuszczenia, że budynek ten powstał na średniowiecznym osadnictwie.

Była tu kiedyś wieś, średniowieczny gródek nad rzeką Bytomką - mówi T. Kosmala. Z zachowanych źródeł historycznych można przeczytać, że w 1243r księżna kaliska Viola wystawiła dokument zwalniający mieszkańców Biskupic z ciężaru (podatków) na rzecz dworu książęcego. Po raz pierwszy w tym dokumencie pojawiła się nazwa Biskupice. Stąd wniosek, że mają one najstarszy rodowód spośród wszystkich zabrzańskich dzielnic. 












 Mury robią ogromne wrażenie.


 Dziwne drewniane rynienki, które biegną wewnątrz muru pomiędzy oknami. Czyby wentylacja?


 Fragment muru otaczającego runie i bryła kościoła w tle.


Widoczne kanały w ścinie wykonane d drewna.


Biskupice należały do biskupów wrocławskich (stąd nazwa), ale podlegały opłatom do diecezji krakowskiej. Właściciele dzierżawili lub sprzedawali wieś. Gdzieś na przełomie XVI i XVIIw przeszła w prywatne ręce. Nim do tego doszło, jeszcze raz odnotowano w średniowiecznym dokumencie nazwę Biskupice. Było to w Rejestrze Ujazdów.












 Widok w kierunku doliny Bytomki.


 Widok w kierunku wschodnim.


 Budulec. :)


 Dziwne otwory na przestrzał muru.




 Jedyny fragment muru w środkowej części budowli.  Jakby z innej epoki?






 Na najwyższej kondygnacji pozostały elementy stalowe. Złomiarze nie sięgnęli.






 Bardzo ciekawe są również wąskie  otwory wykonalne na na prześwit w dolnej części muru.

 
Nie wiadomo jeszcze, co stanie się z dawnym folwarkiem. Być może, jak to bywało w przeszłości, znów zmieni właściciela. Na razie wszczęto postępowanie, mające na celu wpisanie go do rejestru zabytków.


Ruiny, które chętnie odwiedzają mieszkańcy Biskupic, najlepiej oglądać jesienią. Wtedy - otulone u podstawy kolorowymi liśćmi z nad których wystają kamienne biało szare kamienie w których zauważyć można otwory okienne i portal wejściowy - wyglądają najpiękniej. Ale i teraz warto tam zajrzeć - w pełnym słońcu, porośnięte bujną roślinnością wyglądają zjawiskowo.

- Przychodząc tutaj można w ciągu kilku minut przenieść się w czasie. Ponoć można tu nawet spotkać czarnego kota, kóry ukazuje na ruinach  się od kilkudziesięcioleci.  Kot jednak  może pojawić się w każdej chwili. Ci, którzy go zobaczą nie powinni się obawiać niczego złego - w legendzie o kocie nie ma nic o przynoszonym przez niego pechu. 

 

W takim razie będziecie przemierzać odcinek drogi powiatowej, która jest bardzo często uczęszczana w kierunku Rudy Śl. nie zapomnijcie wstąpić do starego spichlerza w Biskupicach.

 


Źródła: ksploratorzy.stronazen.pl
            zabrze.naszemiasto.pl/

22 komentarze:

  1. Ciekawe zdjecia - takie ciepłe i słoneczne :)
    I w ogóle ładne miejsce :)
    Pozdrawiam serdecznie :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Bardzo ciekawy obiekt:)
    Pozdrawiamy serdecznie

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ja również Pozdrawiam serdecznie :)

      Usuń
    2. tym bardziej że trafiłeś w mój temat - teraz np piszę licencjat o dworach obronnych i grodziskach po nich ;) co prawda z BN, Sądeckiego, Ziemi Nowotarskiej i Pogórza Strzyżowskiego, ale to jednak zabudowa dworska i podworska ;) Moja Luba mi wspomniała że pisałeś "coś o spichlerzu" (te kobiety.. :D ) więc tu wpadłem :) I świetna robota, super zdjęcia ;)

      Pozdrawiam;)

      Usuń
  3. Ten region naszego kraju jest jeszcze zupełnie przeze mnie nie odkryty. Fajnie, że dzięki Tobie mogę zobaczyć jego kawałek.

    OdpowiedzUsuń
  4. Romantyczne te ruiny. Poza tym w dość ciekawej scenerii. W Polsce jest mnóstwo takich tajemniczych miejsc, które na pierwszy rzut oka wyglądają ponuro, a w rzeczywistości mają w sobie to coś.

    OdpowiedzUsuń
  5. Odbyłem tam kiedyś małą sesję fotograficzną. Teraz zimą lepiej można się przyjrzeć tym ruinom.
    Fajne kadry, ładnie pokazałeś ten obiekt.
    Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dzięki za opinie. :) Trochę szkoda, że taki ten obiekt zapuszczony, ale skoro Bobolice zostały odbudowane, to mam nadzieje, że przyjdzie pora na spichrz.
      Pz-dr. :)

      Usuń
  6. Bardzo interesująca ruina, dobrze by się stało, jakby, dostały nowego gospodarza, który zadba o to miejsce. Szkoda by było, żeby obiekt został zburzony jak jest najstarszy w okolicy Zabrza.
    Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  7. Lubię takie obiekty... Chyba mi się nigdy nie znudzą. :-)
    Ale mam nadzieję, że nie zostanie to zburzone.
    Pzdr.

    OdpowiedzUsuń
  8. Tyle ciekawostek u Ciebie!
    Szkoda, ze jako mlody czlowiek, nie uwiecznialam na fotach tamtego Slaska.
    Czynnej kopalni Rozbark, opuszczonej sztolni, gdzie jezdzilismy wagonikami, ech..

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Rozbark się powoli zmienia na lepsze, ale to już inne klimaty. Albo już raczej wcale bez klimatu ;)

      Usuń
  9. Piękne zdjęcia!
    Bardzo lubię takie ruiny :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. tylko szkoda, że bardziej pomyślnej perspektywy dla nich brak ;)
      Dzięki i pozdrawiam :)))

      Usuń
  10. Kamieniołomy z których wydobywano budulec z którego prawdopodobnie zbudowano folwark a zapewne i fortalicjum znajdują się pomiędzy Biskupicami a Zaborzem. Są stare daty wyryte. Bardzo ciekawe miejsce

    OdpowiedzUsuń

Bardzo miło mi, że gościłeś na moim blogu.!
Za pozostawiony komentarz z góry dziękuję i postaram się jak najszybciej odpowiedzieć. Komentarze anonimowe będą moderowane tylko pod warunkiem, że będą opatrzone imieniem lub pseudonimem (nickiem).
Serdecznie pozdrawiam !!!