Świerklaniec - Pałac Kawalera

Świerklaniec jest niewielką gminną miejscowością, położoną w powiecie tarnogórskim, w dolinie rzeki Brynicy. Historia miejscowości i budowa unikatowego kompleksu pałacowo-parkowego jest ściśle powiązana z rodem Donnersmarcków. W latach 70. XIX wieku hrabia Guido von Donnersmarck wybudował dla swojej żony rezydencję, którą zwano „Małym Wersalem” lub „Śląskim Wersalem”. Jej projektantem był Hector Lefuel, nadworny architekt Napoleona III. „” zachwycał przepychem i nowinkami technicznymi.

 Mały Wersal  - zjecie z lat 90-tych XIX w. [Foto Polska]

 Z myślą o gościach odwiedzających rodzinę Donnersmarcków, nieopodal „Małego Wersalu” w latach 1903-1906 powstał kolejny, zachwycający smakiem i nowoczesnością obiekt zwany Pałacem Kawalera. Wyposażony był m.in. w posadzki z istryjskiego marmuru, amerykańskie wanny „Royal” z jednego kawałka fajansu, obrazy mistrzów...

Od bramy głównej do byłego "Małego Wersalu" prowadzi asfaltowa wygodna droga przez zabytkowy park, który w dni świąteczne stanowi świetny teren spacerowy. Skręcając w prawo za widocznym drzewem dochodzimy wkrótce do Pałacu   Kawalera.

Główną przyczyną jego powstania były częste wizyty cesarza Niemiec, Wilhelma II, który przyjeżdżał tu na polowania. Pałacyk w stylu neobaroku francuskiego został zaprojektowany przez Ernesta von Ihne, architekta cesarza Wilhelma II. Budowla powstała na planie zbliżonym do kwadratu. Ceglana elewacja budynku wykonana jest dwubarwnie: czerwone ściany i białe narożniki. W centralnej części obiektu znajduje się reprezentacyjny, owalny hall z marmurowo-lustrzaną klatką schodową. Na frontonie pałacu jest wyryty napis „Memento vivere”(Pamiętaj o życiu), który miał zachęcać odwiedzających go gości i kawalerów (zwłaszcza) do zabawy. 

Zatem, wchodzimy do wewnątrz ;)

Schody, które pokazywane są w rożnych prospektach.

Pałac Kawalera w okresie lat 30-tych. [Zdjęcie archiwalne Foto Polska]

Z całego zespołu rezydencji von Donnersmarcków „Dom Kawalera” pozostał jedyną budowlą, która ocalała od zniszczenia w 1945 roku. Po odrestaurowaniu służył jako ośrodek szkoleniowy dla górnictwa. Obecnie w „Pałacu Kawalera” mieści się trzygwiazdkowy hotel i restauracja. Wraz z otaczającym go zabytkowym parkiem tworzy Zespół Pałacowo-Parkowy, będący częścią Gminnego Ośrodka Rekreacji w Świerklańcu.

Amfiteatr po remoncie.

 W tej chwili pałac może wynająć każdy, kogo tylko na to stać. Była tu kadra piłkarska, ministrowie, premierzy i inni ważni goście.

Być może już wkrótce Świerklaniec będzie mógł pochwalić się nowym obiektem turystycznym. XIX-wieczne tunele łączące Pałac Kawalera z nieistniejącym "Małym Wersalem", mają zostać przystosowane do zwiedzania. Zanim do podziemnych korytarzy zostaną wpuszczeni turyści, należy wykonać specjalistyczną ekspertyzę. Dla Urzędu Gminy stworzy ją Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które ma ogromne doświadczenie w udostępnianiu tego typu obiektów. 

Tunele spełniały funkcję korytarzy technicznych oraz wentylacyjnych. Korzystała z nich przede wszystkim służba hrabiego, a niekiedy sam gospodarz, gdy chciał w sposób niezauważony dostać się do Domu Kawalera (obecnie Pałac Kawalera). 

Niestety nie wiadomo jeszcze dokładnie gdzie znajdowało się wejście do tunelu od strony "Małego Wersalu", gdyż w okolicy amfiteatru korytarz jest zagruzowany. 

W czasie podziemnej ekspertyzy udało się m.in. ustalić jakie przeznaczenie miały wystające ze ścian cegły. Eksperci są zdania, iż ceglane wypustki miały takie samo przeznaczenie jak dzisiejsze maty akustyczne, czyli ograniczały pogłos. Znaczy to, że przemierzając podziemne tunele po prostu dobrze się rozmawiało.

Jakie zapadną decyzje? Tego nie wiadomo, ale zapewne była by to dodatkowa atrakcja! 

Zapewne do Świerklańca jeszcze powrócimy wspomnieniami, gdyż jest to miejsce ciekawe i ma wile innych atrakcji. Chociażby piastowski zamek, który znajdował się w północnej części obecnego parku. 

Po za tym stawy, kaskady wodne i mostki, powodują, że to miejsce przyciąga ludzi z rożnych rejonów Polski, a nawet z zagranicy.  Do zobaczenia w Świerklańcu ponownie już niebawem.  


Źródła: slaskie.travel/
            tarnowskiegory.naszemiasto.pl/