Ruda Śląska - ruiny zamku

Dla przeciętnego mieszkańca naszego kraju Śląsk niestety nie kojarzy się dobrze. Najczęściej postrzegany jest jako zagłębie przemysłowo-węglowe. To tu jechali po wojnie ludzie, bo można było szybko dostać mieszkanie i w miarę dobrze się urządzić. Jednak najczęściej nikt nie wgłębiał się  w jego historię  oraz tradycje żyjących tu ludzi. 

Niemniej ten region ma swoją odrębną kulturę, gwarę, historię i  wiele ciekawych zabytków związanych  z życiem tutejszego społeczeństwa. Czasami to miasta o wiele starsze od Krakowa czy Warszawy z ciekawą spuścizną historyczną.

Natomiast  dla wielu zabytków najgorszy okazał się okres powojenny. Talki los spotkał zamek i dom Karola Goduli

w Rudzie Śląskiej. 

Na początek trochę historii.

Nie wszystkie zabytki Rudy Śląskiej zdołały przetrwać do dzisiaj. Przykładem na to są tajemnicze, ukryte w małym zagajniku ruiny zamku, stanowiące już tylko bardzo odległe wspomnienie o czasach dawnej świetności.

Znajdują się one w Rudzie - dzielnicy Rudy Śląskiej, na skrzyżowaniu ulic Bujoczka, Starowiejskiej, Kościelnej i Szczęść Boże.

Zamek w Rudzie Śląskiej wzniesiono najprawdopodobniej w końcu XIV wieku dla rycerskiego rodu Rudzkich. Ze względu na niewielką liczbę zachowanych informacji, jego pierwotny wygląd stanowi wielką niewiadomą. Grube na 3 metry, pozostałości murów zamkowych wskazują jednak, że budowla ta miała charakter obronny.
 

W 1543 roku zamek przeszedł na własność Jana Gierałtowskiego, właściciela, zrekonstruowanego niedawno przez Fundację „Zamek Chudów”, zamku w Chudowie.

W czasie wojny trzydziestoletniej (1618-1648) budowla została doszczętnie zniszczona. W XVIII wieku zamek odbudowano i przekształcono w rezydencję pałacową rodziny Ballestremów. W XIX wieku przebudowano go po raz kolejny nadając mu kształt neogotycki z wieńczącymi fasady charakterystycznymi blankami.
Obok rezydencji Ballestremów postawiono dom dla wieloletniego zarządcy majątku hrabiego Karola Franciszka Ballestrema i późniejszego milionera, jednego z najbogatszych śląskich przemysłowców – Karola Goduli.

 Wzgórze zamkowe, na którym stał zamek, a potem także dom Karola Goduli

 Widoczna fosa w dole

 Mury sięgają do 3 m. grubości.
 

W 1945 roku żołnierze Armii Czerwonej podpalili zarówno dawny zamek, jak i dom Goduli, doprowadzając oba budynki do ruiny. W latach 60. XX wieku władze miejskie nakazały rozebrać budowle jako pamiątki po krwiopijczych kapitalistach.
Do dzisiaj z bogatej niegdyś rezydencji Ballestremów zachowały się jedynie pozostałości piwnic, które zarośnięte i nieuporządkowane przypominają bardziej śmietnisko i ustronne miejsce alkoholowych libacji. Z domu Goduli ocalały natomiast tylko fundamenty.

 
 
W 2009 roku miasto przekazało ten teren Fundacji „Zamek Chudów”, której ogromnym sukcesem jest odbudowanie Zamku w Chudowie i promocja tego miejsca poprzez organizację licznych imprez plenerowych.

Fundacja chce zająć się najpierw odbudową domu Karola Goduli i urządzić w nim muzeum i centrum spotkań biznesowych. Prace pochłoną około 2 miliony złotych, które pochodzić mają z darowizn sponsorów. Każdy może także przekazać na ten cel 1 procent swojego podatku.

 
To, czy Fundacja odbuduje także zamek, nie jest jeszcze przesądzone. Jeśli jednak rekonstrukcja rezydencji Ballestremów dojdzie do skutku, to nie będzie ona sięgała aż do XIV wieku. Architekci przywrócą zamkowi wygląd, jaki miał on w początkach XX wieku, a Fundacja udostępni go zwiedzającym.

Miejsce to, choć do niedawna zapomniane ma spory potencjał turystyczny ze względu na krążące wokół niego legendy. Twierdziło się między innymi, że zamek należał w przeszłości do Zakonu Templariuszy i gdzieś w jego podziemiach ukryte mogą być należące do zakonu,skarby. 

Także Karol Godula rozbudzał wyobraźnię mieszkańców Rudy Śląskiej. Uważano, że zawarł on pakt z diabłem, a w ruinach jego domu straszy bezgłowy upiór.


Następny post będzie związany z Karlem Godulą

[źródła:rudaslaskadzisiaj.pl, zdjęcie archiwalne pochodzą z tablic informacyjnych fundacji "Zamek Chudów"]
 
Wyświetl większą mapę