Miechowice - zabytkowe perełki na pl. Szpitalnym

 Zapewne spacerując lub przejeżdżając ul. Frenzla napotykamy po prawej stronie Plac Szpitalny. Jak sama nazwa wskazuje, że był tu szpital, który obecnie funkcjonuje jako Bytomskie Centrum Wsparcia. Natomiast  po drugiej stronie placu stoi narożna kamienica, która pochodzi początku XX w. Z kolei na środku placu  usytuowana jest zabytkowa latarnia z kamienną ławeczką. Zarówno latarnia jak i kamienica - familok wpisane są do gminnej ewidencji zabytków i objęte są ochroną miejskiego konserwatora zabytków w Bytomiu. 

Plac Szpitalny 

Iwonicz Zdrój - spacer na górę Cyrenajka

Beskid Niski był i jest  dla mnie zawsze inspirujący i tajemniczy. To tutaj ścierają się zarówno różne kultury, architektura, wierzenia ludzi oraz ciekawa historia. Natomiast Iwonicz oraz Iwonicz Zdrój mają do zaoferowania coś jeszcze. Stanowią super bazę do dłuższych wycieczek jak i krótszych spacerów. Na chwilę obecną proponuję spacer z Centrum Iwonicza Zdroju do widokowego miejsca zwanego Cyrenajką.  Zajmie to nam ok. 1.30 min bez odpoczynku. 

Widok z pod Winiarskiej w kierunku wschodnim -  (Wschodniego osiedla Iwonicza Zdroju oraz wzgórza i lasu Piekliska)

Wyruszamy zatem z centrum uzdrowiska i kierujemy się za znakami czerwono-białymi w kierunku północno zachodnim

Przydatna mapka, na której zaznaczono trasy spacerowe oraz szlaki turystyczne  

Rozwidlenie tras pod Winiarską

Łubin w październiku? 

Celem będzie punkt widokowy, który znajduje się na wzniesieniu Cyrenajka. Jest to wzgórze po lewej stronie doliny potoku Iwonka (Iwoniczanka) o wysokości  (460 m n.p.m.) Na mapach turystycznych widnieje również nazwa Przyczka. Z wierzchołka wzgórza obserwować można panoramę na północ, wschód oraz południe. Od północy dostrzegamy Suchą Górę, na której usytuowany jest przekaźnik oraz nieco dalej górę Ispak. Pomimo, że przez nią nie przebiegają żadne szlaki, to  prowadzą tu w miarę wygodne drogi, które nie pozwalają się zgubić. Na Ispaku do połowy lat 70 prowadzone były prace związane z wydobyciem ropy naftowej. 

Widok na Borowinową, Glorietę oraz w tle pasmo Przymiarek i Uhliskę

Dzwonek pokrzywo listny 

Natomiast patrząc bardziej na wschód widzimy grzbiet po przeciwnej stronie Doliny Iwonki, wzgórze Stróżowe i Las Piekliska. Las tworzy niesamowity bajkowy charakter, ponieważ zdominowany jest przez głębokie parowy i sędziwe drzewa, gdzie dominują potężne jodły. Nie bez powodu, kiedyś ten las nazwano ,,Lasem Dantego" z powodu panującego tu mroku jak w horrorach. Niestety ta nazwa się nie przyjęła. Niemniej Piekliska jak najbardziej oddają tutejszy charakter. 

Tędy zejście na skóry do Iwonicza Zdroju 

Elektrownia wiatrowa w Klimkówce 

Na pierwszym planie sanatoriom KRUS

Łąki pod Winiarską 

  Z kolei w dalszej perspektywie dostrzegamy kilkanaście wiatraków znajdujących się już na terenie gminy Rymanów Zdrój. Jeszce dalej podziwiać możemy na  Pogórze Strzyżowsko-Dynowskie. Natomiast na południowym wschodzie dostrzegamy Borowinową, Glorietę, Suchą Górę i otwarty, niezalesiony grzbiet na dalszym planie. To odkryte pasemko to Przymiarki. U góry jest również metalowy krzyż i ławka, na której kuracjusze czy turyści mogą chwilę odsapnąć. 

Spojrzenie na Północ z widocznym wzniesieniem o nazwie Ispak 

Na nasz spacer wyruszamy od węzła szlaków turystycznych w okolicach Placu Oczki w Iwoniczu-Zdroju przy budynku CIT. Ruszamy za znakami białoczerwonymi do góry schodami przed zakładem przyrodoleczniczym, Kierujemy się w okolice sanatoriów Górnik oraz Wisła. Stąd za znajomymi nam znakami  podążamy drogą gruntową przecinając stok góry Winiarskiej (529 m n.p.m.) Tu widoczny jest wyciąg narciarski, który mijamy po lewej stronie. Po niespełna 300 metrach droga skręca w prawo na północ. Ścieżka jest oznakowana i po przejściu kolejnych pięciuset metrów dochodzimy do kierunkowskazu informującego nas o punkcie widokowym na g. Cyrenajka (460m n.p.m.) Z tego miejsca po ok kolejnych 300 m. dochodzimy do celu naszego spaceru. 

Od czerwonego szlaku tu skręcamy w prawo

Po obejrzeniu widoków i odpoczynku można wrócić tą sama drogą lub  zejść wygodną drogą w kierunku doliny Iwonki oraz głównej ulicy Iwonicza Zdroju - Zdrojowej, skąd do centrum uzdrowiska jest ok. 1,5 km. Osobiście polecam taka trasę. W okresie letnim śmiało na tę wycieczkę mona sie wybrać nawet z dziećmi lub osoby starsze i mniej sprawne, ale odradzam spacer na Cyrenajkę po obfitych opadach deszczu lub w okresie późnej jesieni lub wiosną. Ze względu na gliniaste podłoże trasa jest śliska i dosyć grząska. 

Po drugiej stronie doliny Piekliska 

Stara zabudowa uzdrowiskowa z przełomu XIX i XX w. 

Po drodze widoki na wschód 

Słynna Willa Lutnia jest w opłakanym stanie i wystawiona na sprzedaż 

Po niespełna 3 godzinkach spaceru  z powrotem jesteśmy w centrum Iwonicza Zdroju. Na zdjęciu słynny Bazar z wieżą zegarową i legendarna restauracja Zdrojowa. 

Grzbietem Małych Pienin

 Małe Pieniny, to przeurocza część pasma Pienin, ciągnąca się od Przełomu Dunajca do przełęczy Rozdziele. Nazwa ta pojawiła się dopiero w połowie XIX wieku, w dokumentach z XVIII w. występowała nazwa Szlachtowskie Góry. 

Widok z Durbaszki w kierunku Pienin Właściwych 

Małe Pieniny mają długość 14 km, szerokość 4 km, grzbietem biegnie granica między Polską a Słowacją. Przez wielu topografów do Małych Pienin włączana jest też położona całkowicie na Słowacji Grupa Golicy, niektórzy jednak uważają, że pod względem budowy, flory i krajobrazu należy ona do Pienin Właściwych, inni jeszcze wydzielają ją w odrębną grupę[1]. Granicę między Beskidem Sądeckim a Małymi Pieninami tworzy dolina Grajcarka i jego dopływu Białej Wody do Kociubylskiej Skały, dalej Przełęcz Rozdziela, a po słowackiej stronie potok Rozdziel i Wielki Lipnik. Wapienne skały znajdujące się po północnej stronie doliny Białej Wody, mimo że topograficznie przynależą do Beskidu Sądeckiego, strukturalnie i geologicznie są częścią Małych Pienin. Od Grupy Golicy oddziela je dolina Leśnego Potoku i Przełęcz pod Tokarnią, od Magury Spiskiej dolina potoku Lipnik, Straňanské sedlo i dolina potoku Kamienka.

Widok z Bereśnika

Otoczenie Białej Wody 

Pasmo to charakteryzują duże wysokości względne, średnio wynoszą one 300 m, ale dochodzą do 500 m. Najwyższym szczytem, będącym jednocześnie najwyższym w całych Pieninach, są Wysokie Skałki, zwane też Wysoką (1052 m). Występuje tu wiele wapiennych wzniesień o ostro zarysowanych kształtach i gołych ścianach: (Bystrzyk, Łaźne Skały, Rabsztyn i in.), we wschodniej części ten skalisty charakter stopniowo się zatraca i szczyty zaczynają swoim wyglądem przypominać typowe wzniesienia Beskidów. Stoki południowe są bardziej strome od północnych, te zaś porozcinane są dolinami, które są szerokie w swoim obszarze źródliskowym, wąskie natomiast u wylotu. Cieki wodne tworzą gęstą sieć (3,15 km/km²)[1]. Głównymi rzekami i potokami odwadniającymi to pasmo po zachodniej stronie są: Grajcarek, Leśny Potok i Lipnik, wszystkie uchodzą do Dunajca. Wschodnią, słowacką część odwadniają potoki Kamienka i Wielki Lipnik znajdujące się w zlewni Popradu.

Na Bukowinach u Wojtka

Spojrzenie ku Tatrom 

Jarmuta w promieniach zachodzącego słońca

Pod Wysokim Wierchem 

Czas na odpoczynek 

Widok z czarnego działu na przełęcz pomiędzy Wysokim Wierchem i Durbaszką

Osobiście uważam, że jest to jedno z najpiękniejszych pasm beskidzkich w całych Karpatach. Nieduży obszar pozwala szybko znaleźć się w pięknych widokowo miejscach. Poza tym świetnie rozwinięty transport wzdłuż Grajcarka oraz kolej linowa na Palenicę, stanowi  przyjazne możliwości organizowania wycieczek. Polecam te pasmo osobom, które nie mają wypracowane kondycji lub rodzinom z dziećmi. Pasterze wypasający owce na tutejszych halach będą niezapomnianym wspomnieniem :) Tu panuje inny klimat niż w innych beskidzkich kurortach. 

Szczawa -Pijalnia Wód Mineralnych

 Daleko jej do renomowanych kurortów takich jak niedaleka Szczawnica czy Krościenko. Zapewne niektórzy podążając w Pieniny nie są nawet  świadomi, że w tej malowniczo położonej miejscowości oprócz sklepów jest coś co ją szczególnie wyróżnia. Niewątpliwie na uwagę zasługuje tutejsza Pijalnia Wód Mineralnych, która usytuowana jest tuż obok drogi wojewódzkiej DW 968, prowadzącej od Mszany Dolnej do Zabrzeża i dalej do Krościenka.  

Szczawa jest niedużą, ale piękną miejscowością w dolinie Kamienicy Gorczańskiej, na pograniczu Gorców i Beskidu Wyspowego. Wieś jest zamieszkana prze ok. 2000 osób.  Sporo tu nawet starej drewnianej zabudowy, która niestety odchodzi z tutejszego krajobrazu. 

Niestety czynna dopiero od 10.00 - 18.00 

Pijalnia została wyremontowana  i oddana ponownie do użytku w 2010 r., po 12 latach nieaktywności z powrotem służy mieszkańcom i turystom. 

Beskid Wyspowy i Gorce 

Jej nazwa pochodzi od kwaśnych wód mineralnych, tak zwanych szczaw, które znano w tej okolicy już od XV w. Kilkukrotnie opisywane przez badaczy takich jak Stanisław Staszic zaczęły być eksploatowane w dwudziestoleciu międzywojennym. W 1938 r. wybudowano tu pijalnię i rozlewnię wód. Także po II wojnie światowej pozyskiwano miejscowe szczawy, ale nigdy nie rozwinęło się tu większe uzdrowisko. Do dziś funkcjonują 4 źródła doprowadzone do pijalni, a miejscowe wody szczególnie dobrze wpływają na układ trawienny i dolegliwości związane z przemianą materii.

Wody w Szczawie są wysoko zmineralizowane i zawierają kationy i aniony magnezu, wapnia, wodorowęglanów, sody i żelaza, dodatkowo wzbogacone są o lit i jod. Lecznicze wody mineralne ze Szczawy (Szczawa I, Dziedzilla, Hanna i Szczawa II) są nieocenionym uzupełnieniem codziennej diety, szczególnie przy niedoborze litu i jodu. Mają właściwości przeciwzapalne, odczulające, alkalizują mocz i pobudzają przemianę materii w przypadkach otyłości

Jeszcze w latach 80-tych Szczawa stanowiła sporą bazę wypoczynkowo-turystyczną, a w tej chwili pozostają jedynie kwatery prywatnie lub nieliczne pensjonaty. 

W niedzielę 28 sierpnia 2022 r. plac przy Pijalni Wód Mineralnych w Szczawie tętnił życiem. Odbyła się tu impreza kulturalna pn. ŚWIĘTO WODY. Była to doskonała okazja do zweryfikowania wiedzy na temat walorów leczniczych i smakowych wód mineralnych wydobywanych w Szczawie.

Przygotowania do Święta Wody 

Skoro Szczawa słynie z wyjątkowych wód mineralnych, nieśmiało stara się, aby odłączyć się od gminy Kamienica w przyszłości stać się uzdrowiskiem z własną etykietą. Natomiast doskonałe warunki turystyczne oraz sieć szlaków w okoliczne pasma górskie stanowiły by świetną bazę do wypoczynku czynnego oraz do terapii wodami mineralnymi. 

Węzeł szlaków turystycznych. Oprócz tych pieszych są również rowerowe oraz nieoznakowane.  

Warto się zatrzymać w otoczeniu pijalni oraz zabrać ze sobą jakieś naczynie, by móc zabrać ze sobą osobliwe w smaku wody. Można również na miejscu się napić za symboliczne 50 gr. kubeczek wybranej przez siebie wody. 

Miechowice - leśne zakamarki

 W tym roku upłynęło 10 lat, jak z inicjatywy byłej Rady Rady dzielnicy Miechowice, (w tej chwili nieistniejącej) powołano do istnienia nowo utworzony na początku 2012 roku, zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Miechowicka Ostoja Leśna". Ten obszar chroniony powstał na mocy uchwały nr XXIII/321/12 Rady Miejskiej w Bytomiu z dn. 25 stycznia 2012 r.  „Miechowicka Ostoja Leśna" chroni obszar o  powierzchni 305,60 ha terenów leśnych, na których odnaleźć można wiele atrakcyjnych i egzotycznych gatunków drzew oraz ciekawych roślin, które pozostały tu po dawnych założeniach parkowych. Bardzo ciekawa jest również urozmaicona rzeźba terenu, powstała w wyniku prowadzonej tu już od XVI w. eksploatacji górniczej oraz doliny i stawy, które dodają temu miejscu wyjątkowy charakter. 

Niestety z roku na rok wiele polan leśnych zarasta i dziczeje. Zarastają też sukcesywnie stawy i doliny. Niemniej wiele miast zapewne by chciało takie uroczyska nieopodal miejsca zamieszkania. 

Oto kilka aktualnych ujęć z leśnych zakamarków Miechowickiej Ostoi Leśnej. 

Na żółtym szlaku pieszym im. Z. Kleszczyńskiego  

Śmiało można wybrać się na maliny lub jeżyny :) 

Pomimo, że miechowicki las jest rzut beretem od miejsca zamieszkania, to można tu naprawdę miło spędzić czas. Jest sporo zagadkowych budowli, które stanowią ciekawą alternatywę dla już znanych obiektów. Jest tu również kilkadziesiąt kilometrów różnych ścieżek spacerowych i rowerowych, zarówno oznakowanych jak i nieznakowanych, acz ciekawych.