Rogów Opolski - zespół zamkowo-parkowy

Zamek w Rogowie Opolskim  stanowi  ciekawą atrakcję turystyczną na terenie  gminy Krapkowice. Jest on jedną z najstarszych rezydencji na Opolszczyźnie. Początkami sięga średniowiecza. Rogowski zamek usytuowany jest na skarpie dawnego koryta Odry. Przeprowadzone badania archeologiczne dowodzą, że budowla - najpierw obronna - istniała już w XIV wieku. Średniowieczna warownia miała najpewniej za zadanie kontrolować przeprawę na Odrze. Legenda głosi, że Rogów w czasach piastowskich miał być siedzibą templariuszy, którzy wznieśli tu wodny zamek, połączony podziemnym tunelem z ich główną siedzibą w Otmęcie. Ale to tylko legenda.

Obiekt ten po raz pierwszy został wymieniony w akcie sprzedaży w roku 1393. Wówczas posiadłość ta, należąca do Herferta Pause Młodszego – namiestnika króla Ludwika Węgierskiego, została sprzedana braciom Janowi i Adamowi Beess. Za ich czasów doszło w XV wieku do przebudowy zamku. Następnymi właścicielami zamku była rodzina Rogoyskich, a od 1596 roku stał się własnością rodziny von Wbrsky i w jej władaniu pozostał przez 135 lat. W 1757 dobra rogowskie wraz z zamkiem nabył hrabia Henryk Adolf von Redern z Krapkowic, a po jego śmierci Karol Wilhelm von Haugwitz. Za ich panowania doszło do przebudowy i rozbudowy zamku, co podniosło go do rangi rezydencji w stylu neogotyckiej, otoczonej ogrodem i parkiem krajobrazowym. Ród Haugwitzów władał zamkiem do 1945 roku. Po II wojnie światowej zamek i dobra dworskie zostały upaństwowione,  a w zamku zorganizowano przedszkole, następnie spichlerz zbożowy.

 Zabudowa na obrzeżach parku

 Hotel Pod Kogutkiem

 Widok na odnogę Odry, która swego czasu była obfita w wodę.

 Zamek od strony zachodniej.

Od 1965 roku obiekt należy do Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Emanuela Smołki w Opolu. W zamku mieszczą się najcenniejsze zbiory biblioteczne: starodruki, rękopisy, grafika i kartografia zabytkowa. Na szczególną uwagę zasługują rękopisy: pergaminowe spisane w XIV wieku w kancelariach książąt opolskich, urbarz miasta Niemodlina z 1581 roku, akt nadania szlachectwa Luzo Dolbergowi z 1713 roku spisany na pergaminie i ozdobiony pięknym herbem nobilitacyjnym. Są też akta kościelne, miejskie i szkolne, archiwa rodzinne, pamiętniki i kroniki. Do bardziej znaczących dokumentów można zaliczyć korespondencję, jaką otrzymywali dawni właściciele rogowskiego zamku - Kurt von Haugwitz oraz jego syn Paul. Z zachowanych 105 listów warto wymienić, wysłany z Wenecji  w 1817 roku, list od angielskiego poety Byrona. Dużą wartość przedstawiają starodruki, wśród nich cztery inkunabuły z najcenniejszym Missale Vratislaviense, wydrukowanym w 1499 roku w Moguncji przez Piotra Schöffera.

 Wejście do muzeum.

Na terenie zamku mieści się centrum konferencyjne - do dyspozycji sala konferencyjna na 50 osób oraz sala kominkowa na 30 osób. Goście mogą  skorzystać również z bazy hotelowej. Zespół parkowo-zamkowy w Rogowie Opolskim dysponuje 17 miejscami noclegowymi w „Domu pod Kogutkiem” oraz 11 miejscami noclegowymi w zamku (kontakt: tel. 077 467 21 08). Renesansowo - klasycystyczny zamek oraz neogotycki "Dom pod Kogutkiem" zlokalizowane są w pięknym parku utrzymanym w stylu angielskim.

 Jako ciekawostkę warto dodać, ze zadomowił się tu pewien gatunek figowca, który żeruje na pniach innych drzew. Stopniowo on oplata swe ofiary i pozbawia przez dziesiątki lat do pożywienia, z czasem do światła,  uśmiercając swego żywiciela.

W parku jest też glorieta - altana ogrodowa na planie koła z siedmioma kolumienkami przykrytymi kopułkowym, płasko ściętym daszkiem.

     

Obok zamku rozpościera się rozległy park, który wyróżnia się okazałym starodrzewiem zarówno rodzimego, jak i obcego pochodzenia. Możemy tam zobaczyć okazy o potężnych pniach, których obwód dochodzi prawie do 4 m, m.in.: 150-letnie buki pospolite, dochodzące do 40 m wysokości, miłorząb dwuklapowy, najbardziej dekoracyjny tulipanowiec amerykański o obwodzie pnia 253 cm., dąb burgundzki oraz potężne, ponad 250-letnie dęby szypułkowe, 30-metrowej wysokości, platan zachodni o obwodzie pnia 344 cm oraz żywotnik zachodni o obwodzie 130 cm. Ponadto w parku występuje wiele roślinności prawnie chronionej. Są to: bluszcz pospolity, cis pospolity oraz azalia pontyjska.

 Po drugiej altanie, obok której rozrósł się buk, zachowały się tylko cztery słupy, niegdyś podtrzymujące łamany, namiotowy dach. W głębi parku, na wzgórzu  znajduje się zbudowany w XIX wieku grobowiec Haugwitzów. Po II wojnie światowej wywieziono trumny ze szczątkami zmarłych na cmentarz w Krapkowicach. Jednak w ostatnich latach wyremontowano mauzoleum rodowe.

                

Warto również zwrócić uwagę na płytę kamienną przy schodach, prowadzących z dziedzińca zamkowego do parku. Znajduje się na niej napis w języku francuskim, który w tłumaczeniu na język polski znaczy: Wszystkie Twe grzechy są zmazane, niechaj Cię nic nie niepokoi. Jak mówi legenda jest to grób, w którym pochowany został rycerz z Zakonu Templariuszy, bądź też, co jest bardziej prawdopodobne, jest to miejsce pochówku francuskiego oficera z okresu kampanii napoleońskiej.

Park znajduje się w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, podlega ochronie prawnej.

Jego powierzchnia to 20 ha. Na obszarze parku wyróżnia się:

• ogród gospodarczy i sad powstały w pierwszej połowie XVIII wieku,
• park romantyczny założony w XIX wieku,
• ogrody w stylu historyzmu powstałe na początku XX wieku.

 W parku od 2010 r. znajduje się mauzoleum rodzinne.

Zasadniczo założeniu nadano cechy parku krajobrazowego z rozległą centralną polaną po środku , zamkniętą kurynowo drzewami od wschodu i południa. W południowo-wschodniej części ogrodu zlokalizowano altanę. Teren przypałacowy, w tym parkowy ogrodzony jest od dawnego koryta rzeki Odry wysokim, kamiennym, murem oporowym.

Zdjęcie archiwalne przedstawiające odnogę Odry od strony południowej w latach (1905-1909). [http://dolny-slask.org.pl/]

W tej chwili to tylko strumyk.

Widać, że chyba są tu i bobry ;)

Drzewostan parku różnogatunkowy jest rodzimego i obcego pochodzenia. Na szczególną uwagę zasługuje platan klonolistny, buk pospolity odmiany purpurowej, miłorząb dwuklapowy, tulipanowiec amerykański, dąb burgundzki, dęby szypułkowe, klony i buki pospolite.

Park wymaga cały czas pielęgnacji i środków, by dalej mógł cieszyć oczy i stanowić oazę ciszy.

Zachęcam Was, by kiedyś przy okazji zajrzeć w te strony koniecznie!

żródła: krapkowice.pl
           rogow.wbp.opole.pl